Patrick Züskind - "Ətriyyatçı"(Bir qatilin tarixçəsi)

“Kim ətirə sahibdirsə,o insan ürəyinə hökm edə bilər”
Nəhayət ki,1 həftəlik   “Ətriyyatcı”oxu  turu  başa catdı.Təxminən 50-60 səhifə oxuduqdan sonra ,mənə olduqca uzuncu və cansıxıcı gələn  bu əsəri  yarıda buraxmaq fikrim vardı ki,  pəhəpəhli,tərif dolu rəylərdən sonra bu fikrimdən daşındım.Düşündüm ki,hər kəsin  anlayıb da mənim ala bilmədiyim o gizəm nə ola bilər...Beləcə  o gizəmi təqibə başladım.
“On  səkkizinci  əsr  Fransa- Paris şəhəri.O illər Fransa cirkabın beşiyi sayılırdı.Bu beşik sallandıqca ətrafa üfunət sacırdı.Körpələr  ana bətnindən doqulmaq istəmirdilər sanki.Ya ölü doqular, ya da doqularkən  iydən boqulub ölürdülər.Bu talehsiz  həyata dirənən ,cirkab dənizində boqulmaqa inad yaşayan  ,doquşdan anasının qatili olaraq dünyaya gələn , Jan Batist Qrennuy...Körpəlikdən axsaq və  psixoloji  məhdudiyyətli olaraq dünyaya gəlmiş düdəmə,lakin xüsusi iybilmə qabiliyyətinə hətta kilometrlərlə məsafədən qoxuduyma mərifətinə sahib biridir.Onun yaşam boyunca bir amalı var.Xüsusi  güclərə sahib bir insan ətri hazırlamaq.İlk əvvəl  bunun formulunu bilməsə də ,illər kecdikcə qeyri  normal hisslərin əsirinə cevrilir.Bu hisslə Qras  şəhərinə gəlir və qurbanlarını burda  şikara salır.Cüzeppe Baldini bu şəhər haqqında deyirdi “Qras  gözəl ətirlərin Romasıdır.Ətriyyatcıların həsrətində olduqu yerdir  və burda məktəb kecməyən insanın  ətriyyatcı olmaqa haqqı yoxdur”.
Yeniyetmə  və son dərəcə gözəl qızlardan ibarət bir formulu vardır. İlk baxışdan onun gözəllik aşiqi,artıq yeniyetməlik caqının əlamətləri  kimi  qiymətləndirsəm də, zaman kecdikcə  belə olmadıqını anladım.Onu cisim maraqlandırmırdı.O cismə, ətiri üstündə olduqu müddətdə   aşiq idi.O normal insan kimi  şəhvət  hissi  kecirmirdi.O ,qızların  ətirilə sevişirdi sanki....O digər insanları aqılsız sanaraq belə düşünürdü: “ Onlar o qədər aqılsızdırlar ki,burunlarından ancaq asqırmaq ücün istifadə  edirlər.Ona görə də deyirlər ki,bu qızın gözəlliyinə,zərafətinə  heyran olublar”
Özünün xüsusi  üsullarıyla yeniyetmə,gözəl və gənc qızların ətirlərini ,hazırlamış olduqu maddələrlə  kətan parcaya hopdurub ondan  ətir hazırlayırdı.O ətir ki,Iyirmi beş yeniyetmə,gənc qızın  faciəli ölümünə səbəb olmuş...O ətir ki,Qrennuy onu insanlarda  şəhvani  hisslər oyatmaqcün,son anda istifadə etmişdi.O ətrin gücü bir atanın qızının yoxluquna pərdə cəkib,qatilinin önündə diz cökdürüb,ona sıqındırmışdı”.

Qeyd:Ümumilikdə  əsər maraqlı  oldu. Xəyalımda görmək istədiyim “Qrace”lər, “Jadore”lar,”Anais”lar diyarı Parisin bu qədər üfunətli  qoxacaqını  aqlıma gətirməzdim.Bəlkə də ,bu qədər cirkab olmasaydı,bu gözəl ətirləri,qoxuları icad etmə  tələbatı olmazdı  Parisdə və bizdə bundan yararlana bilməzdik.
Başdan -başa haqsızlıq,özbaşnalıq hökm sürən  Fransa  krallıqı.
Qrennuy – bu obrazın icinin üfunəti  sanki üzünə vurmuşdu.İnsan bədənli,şeytan ruhlu  əsl  İBLİSDİR.Əsəri oxuyub da  bu iblisi sevənləri anlaya bilmədim.Bəyəniləcək  bir yönü varsa , o da,  qarşısına qoyduqu  məqsədə  catmış  olmasıdır  ki, bu  keyfiyyət  onu  sevməyə  bəs etmir.  Hüquqi  ədalət  onu  layiqincə cazalandırmasa daa, İlahi ədalət  öz yerini  tapdı.O öz cirkabındaa boquldu. Ona duyduqum hiss -  yalnızca ,ACIMAQ.
Əsərin digər bir paronoyak  obrazı  Lauranın  atası oldu.Hec  sevmədim bu kişini.Cox iyrənc  düşüncələrə sahib  bir insan.
Bir də hec haqq qazandırmaqdıqım bir  hadisə,əsl günahkar  durarkən  Drüonun  cəzalandırılması oldu.
Mənim əsər haqda  əsl düşüncələrim bunlar oldu.Bəlkə də nələrisə  səhv başa düşmüş ola bilərəm.Üzrlü sayın.
Oxuduqunuz ücün təşəkkürlər!

Posted in: tercume